Mënyrë e përshtatshme për të ushtruar të folurit e fëmijës është loja. Fëmija dëshiron të luaj dhe gjatë lojës ai ndjen nevojën të flasë. Përmes lojrave, fëmijëve iu jepet rasti të flasin dhe të ushtrojnë tingujt që ende nuk i kanë zotëruar. Ushtrimet e të folurit nuk duhet të jenë në formë detyrimi, por në formë loje. Studjuesit(logopedët) që janë marrë me problemet e të folurit të fëmijëve të moshës parashkollore, propozojnë lojra të tilla si:

Peshkimi

Marrim një kuti me fotografi/kartela të vogla të maganetizuara të gjësendeve të ndryshme ( me fotografi objektesh, sendesh etj., që janë vështire për t’u shqiptuar për fëmijën). Secili gjësend në fotografi duhet të ketë emërtimin e vet, në të cilën janë tingujt e vështrië për shqiptim. Fëmija me shkop të magnetizuar, si të ishte “peshkatar”, i nxjerr fotografitë nga kutia, një nga një sikur të ishin peshq. Kur e nxjerr kartelën, në qoftë se e qëllon emrin e fotografisë dhe e shqipton drejt dhe mirë atë fjalë, fëmija e lë fotografinë në një anë. Nëse nuk arrin të shqiptojë drejtë fjalën, e kthen prap kartelën në kuti. Kështu vepron derisa të shqiptojë drejtë emrin që gjendet në fotografi/kartelë.

Lojë me letra

Luani me fëmijë me dy palë letra/kartela me fotografi të gjësendeve të ndryshme.  Një palë letra mbani në dorë, palën tjetër rënditni mbi tryezë.  Fëmija tërheq prej dorës suaj një kartelë, e shiqon ç’ka në të dhe e thotë emrin e gjësendit që e sheh në kartelë. Në qoftë se e shqipton mirë emërtimin, e lejoni ta vërë kartelën mbi tryezë, pran kartelave të tjera të tij. Po në qoftë se fëmija e shqipton gabimisht, ai duhet t’iu kthejë letrën, të cilën e mbani në dorë gjersa nuk e tërheq sërish.

Çikriku

Vendosni mbi një rreth, që mund të sillet si çikrik, disa fotografi, të cilat kanë fjalë me tinguj të rëndë për shqiptim (vështirë për t’u artikuluar nga fëmija), d.m.th., me tinguj që dëshironi t’i ushtroni. Fëmija le ta sjellë çikrikun. Kur ndalet çikriku, shigjeta do të tregojë një fotografi. Pyeteni fëmijën ç’është kjo. Nëse e shqipton mirë fjalën, hiqeni kartelën/fotografinë nga çikriku dhe jejani fëmijës. Kartelën e shqiptuar gabimisht lëreni përsëri mbi çikrik, derisa fëmija nuk do ta shqiptojë mirë atë fjalë.

E saktë – e pa saktë

Marrim dy kuti/pako, me dimensione të ngjashme. Në njërën shkruajmë E SAKTË, në tjetrën E PASAKTË. Marrim kartelat/fotografitë që kemi përgatitur për këtë ushtrim të të folurit. Kartelën me fjalë të shqiptuar mirë nga fëmija, e fusim në kutinë “ e saktë”, ndërsa kartelen e shqiptuar gabimisht, vendosim në kutinë “e pasaktë”. Numërojmë dhe krahasojmë përgjigjet e sakta dhe të pasakta. Fjalët e shqiptuara në mënyrë të pasaktë, jo të drejtë, përsërisim disa herë me fëmijë, në formë ushtrimesh të të folurit, në formë loje dhe zbavitje për fëmijën.

Fshehurazi

Fshihni kartë-fotografitë, të cilat janë të nevojshme për ushtrime. Le t’i kërkojë ato fëmija nëpër shtëpi. Kur I gjenë, le të tregojë se cilën fotografi/emërtim ka gjetur. Në qoftë se e shqipton mirë emrin e gjësendit, mos e fshihni më atë kartelë. Nëse e shqipton gabimisht, fshiheni përsëri dhe vazhdoni kështu deri sa fëmija të arrijë shqiptimin e drejtë.

Pema

Vizatoni njëherë vetëm trungun e pemës, së bashku me fëmijën.  Thoni ndonjë fjalë fëmijës. Nëse fëmija e përsërit atë fjalë drejt, atëherë ia vizatoni një degë dhe në të emërtimin e qëlluar. Duke shqiptuar fjalët drejtë femija, duke shtuar degët me vizatime fjalësh. Në fund të kësaj loje, druri do të dalë I zbukuruar me vizatime, emërtimet e të cilave fëmija I ka bërë drejtë. Kështu fëmija ndjehet mirë për punën e bërë.

Kuti-dhuratë                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            

I mbledhni në një pako të bukur gjësendet/lodrat apo kartelat me emërtime apo fotografi të cilat fëmija nuk di t’i shqiptojë. Jepni fëmijës kutinë. Kur e çelë, pyetni ç’ka në të. Kërkoni t’i thotë fëmija emrat e gjësendeve. Në qoftë se e thotë mirë emrin e gjësendit, mund ta ndalë (merr për vete) lodrën/kartelën. Nëse gabon në shqiptim, le ta kthejë gjësendin/lodrën/kartelën, në kuti deri në lojën tjetër. /ARTMESIMI.COM/

Burimi: “Të folurit e fëmijës suaj”, 1977, Prishtinë.